Ayine-i Derun, Ahmet Köç

Osmanlıya Devlet Adamı Yetiştiren Mektep: Enderûn-ı Hümâyûn Enderûn-ı Hümâyûn, Osmanlı Devletinin en önemli müesseselerinden biridir. Bu mektebin mezunları idarî ve askerî sınıflar gibi devlet kadrolarında stratejik makamlarda istihdam edilmişlerdir. Bu nedenle mektebin Topkapı Sarayı içerisinde olmasına dikkat edilmiş ve talebelerin göz önünde olduklarını unutmamaları ve ona göre hareket etmeleri kendilerine tembih edilmiştir. Bunun neticesinde de payitahta en uzak coğrafyalarda bile devlete hizmet eden yöneticilerden merkeze en üst düzeyde bağlılık ve itaat söz konusu olmuştur. Osmanlı Devleti, ülkenin değişik yörelerinden devşirilen içoğlanlarını seçerek Enderûn-ı Hümâyûnda toplamak suretiyle onları uzun süreli eğitime tabi tutmuştur. Verilen eğitim neticesinde içoğlanları İslam kültürleriyle techiz edilmiş, devlet için tek bir merkezde yetiştirilmiş olmanın verdiği avantajla siyasî olarak birbirleriyle zıt düşmeyen bir idarî mekanizma oluşturulmasına imkân sağlamışlardır. Elinizdeki bu eser Enderûn-ı Hümâyûnun bir devre nasıl damgasını vurduğunu ortaya koymaktadır.