Cengiz ve Yasası - Timur ve Tüzükatı, Ali Bademci

Cengiz Han ve Emîr Timur, iki asra yakın ara ile tarihe hükmetmiş iki büyük cihângirdir. Tabiî ki bir görüşe göre de iki büyük barbar. 18. asırda başlayıp 19. yüzyıl içinde muazzam bir tırmanma gösteren Şarkiyatçılık (Oryantalizm), yahut da Doğu Bilimciliği nazarında özellllikle Cengiz Han dünyâ tarihinin en gaddar barbarıdır. Osmanlının öyle uzun boylu bir Şark Siyaseti olmadığı, batılıların da tıpkı müsbet ilimler sahasındaki çalışmaları gibi bizi sollaması veyâ bu zamanın bizim devletimizin çöküş yıllarına denk gelmesi sebebiyle, bizim olan Türkoloji Gazinin yüksek himâyeleri ve engin Türkçülüğü ile Cumhuriyetten sonra başlamıştır. Bu sebeple biz özellikle Cengiz Han ve onun tamamen Türke dayalı dahalı devletini ancak Cumhuriyetten sonra tanıyabilmişizdir. Anadolu Türklüğü için Timurun ayrı bir husûsiyeti vardır ki, devletimizi yıkmış olduğundan onu Osmanlı tarihçilerinin yoğun küfürleri ile tanımaktayız. Emîr Timurun Sultan Bâyezide muamelelerini ise çocukluğumuzdan beri dinleriz. Bu sebeple bizdeki Timur düşmanlığı fazladır. Esasında gerek Cengiz Han gerekse Emîr Timur hakkındaki görüşler tartışılmadığı gibi, hâdiselerin tahlilleri de doğru dürüst yapılabilmiş değildir. Nedendir bilinmez ama Moskovaya bile girmemiş olan Emîr Timurdan Ruslar şiddetle nefret ettikleri halde, birkaç sefer aynı ülkeleri talan ettiği halde Cengiz Hanı daha şirin görürler. Rus bilim adamlarının da Türkoloji ile ilgili çalışmaları aynı zamanda başlamış olduğundan bu kanaat aynen batılılara da geçmiştir. Batının Cengiz Han ve Emîr Timura karşı açtığı bu kabil kampanyaların, Türklüğün tam bir çöküş devri olan 18. ve 19. yüzyıl boyunca alabildiğince bir süratle devam etmesi, aynı zamanda peşinden bir Türk düşmanlığını da getirmiştir. Bu sebeple mezkûr yüzyıllarda Avrupa ve Orta Doğu da, hatta Rusyada, tarihin en büyük Türk organizasyonu olan Osmanlıya karşı haksız ve hukuksuz bir kampanya başlatılmış, Orta Asyada Çarlık Rusyası tarafından bir milletin yok edilişi işte bu yanlı ve yanlış Avrupalı görüşten de cesaret almıştır.