Dil ve Kültür, Şükrü Ünalan

Türkçe dünyada en çok konuşulan dillerden biridir. Dünyada Türkçe konuşan insanlar yaklaşık 11 milyon kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Doğuda Moğolistan ve Çin, batıda Sırbistan, kuzeyde Sibirya ve Kazan, güneyde Bağdat’a kadar geniş bir coğrafyada Türkçe konuşulmaktadır. Bu coğrafya içerisinde, 7 tanesi Türk devleti olan 23 ayrı devlet vardır. Günümüzde yaklaşık 300 milyon insan Türkçe ve onun lehçeleri, ağızlarıyla konuşmaktadır. 

"Öldükten sonra da yaşamak istiyorsanız geride ölmez bir eser bırakınız” sözünün mucibince, milletimizin genç beyinlerinin millî kimlik ve benlikten uzaklaşmamasını temin için büyük gayret gösteren yazar, bu gayretlerini ebedîleştirmek için kaleme sarılmış ve yıllardır birçok üniversitede okutulan bir eser ortaya çıkarmıştır. Yazar bu eseri ile küreselleşme adı altında dil ve kültürü yozlaştırma ve böylece millî devletleri daha kolay sömürülebilir hale getirme oyunlarına dikkat çekmiştir. Sadece eğitim çağındaki gençlerin değil her yaştan okurun ilgisini çeken bu eser "bâki kalan bu kubbede hoş bir seda” misali millî bilince sahip Türk insanının yüreğinde yankı bulacaktır. 

Eserin yeni baskısının yapılmasında teşviki olan başta üniversite öğrencilerimiz olmak üzere, meslektaşlarımıza ve rahmetli yazarın eşine ve çocuklarına şükran ve minnet duygularımızı ifade etmek istiyoruz. Özellikle de yazarın ruhunun şad olması duasıyla bütün okuyucularımıza selam ve hürmetlerimizi bildiririz.

 

İÇİNDEKİLER 

BİRİNCİ BÖLÜM

I. DİL

DİL NEDİR?

İNSAN HAYATINDA DİLİN ÖNEMİ

ÇOCUĞUN İNSAN OLMA SÜRECİNDE DİLİN ÖNEMİ

ANA DİLİNİN ÖNEMİ

DİL VE DÜŞÜNCE

DİL, SEMBOL VE İŞARET İLİŞKİSİ

DİL, KÜLTÜREL VARLIĞIMIZ VE TOPLUM

MİLLÎ DİL VE KÜLTÜR

Farklı Kültürlerin Dile Yansımaları: Alman ve 

Türk Kültürü Karşılaştırması

DİL VE DÜNYA GÖRÜŞÜ

DİLİN İMKÂNLARI

DİL – GERÇEK İLİŞKİSİ

SÖZLÜ KÜLTÜR VE DİL

Medya Dili ve Sözlü Kültür

SÖZÜN GÜCÜ VE GÜCÜN SÖZÜ

DİL VE BAĞLAM

DİLVE SİYASET

BİR KÜLTÜR ÖGESİ OLARAK DİL

DİLİN MİLLET, KÜLTÜR VE MEDENİYET VARLIĞI İÇİNDEKİ YERİ 

SERBEST OKUMA PARÇASI

DİLİN BAKIMI VE GELİŞMESİ

DİLİ ZENGİNLEŞTİRME YOLLARI

DİL İLE SOSYAL YAPI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Sosyal Yapının Üç Tezahürü

Değer

Norm

Sosyal Kontrol

SERBEST OKUMA PARÇASI

DİL, KÜLTÜR VE ÇEVİRİ

Dil İçi Çeviri

Tercüme Dil ve Telif Dil

Kelime Çevirisinde Tam Karşılık Bul(ama)ma Sorunu

Mana ve Kültür Çevirisi Ne Kadar Mümkündür?

KÜRESELLEŞME, İNTERNET VE TÜRKÇE

BİLİM DİLİ VE TÜRKÇE 

DİLDE YABANCILAŞMA VE AŞAĞILIK DUYGUSU

DİL KİRLENMESİ

SERBET OKUMA PARÇASI

MANKURTLAŞMANIN VE TOPLUMSAL AFAZİNİN 

NERESİNDEYİZ?

Nayman Ana’nın Mesajı 

Mankurtlaştırma Aracı: Rusça

Közkamanlaşmak: Sömürgecilerin Yerli Acentesi Aydın Olmak

Mankurtlaştırmanın Yeni Aracı: İngilizce, 

Yeni Adı: Küreselleşme

YABANCI DİLÖĞRETİMİ VE KÜLTÜR

YABANCI DİLLE EĞİTİM VE KÜLTÜR

İKİ DİLLİLİK SORUNU

II. TÜRKÇE ÜZERİNDE OYNANAN OYUNLAR

SADELEŞMEDEN SAPMA: TÜRKÇEYİ ÖZLEŞTİRME (!) 

HAREKETİ 

Tasfiyecilik: Dilde Tırpanlama Hareketi 

SERBEST OKUMA PARÇASI

SERBEST OKUMA PARÇASI

Irkçılık Düşmanlarının Yaman Çelişkileri: Dilde Irkçılık

Güneş - Dil Teorisi: Tasfiyeciliği Tıkama Hareketi

SERBEST OKUMA PARÇASI 

Dil Devrimi mi, Kültür Devrimi mi?

SERBEST OKUMA PARÇASI

Toplumsal Beyin Yıkama Operasyonu

SERBEST OKUMA PARÇASI

Öztürkçecilik: Bir Dünya Dilini Yok Etme Hareketi

SERBEST OKUMA PARÇASI

Uydurmacılık -Şizofreni İlişkisi

Dili Sadeleştirme ve Sınırları

SERBEST OKUMA PARÇASI

Osmanlı Türkçesi

III. DİLİN VE EDEBÎ METİNLERİN KÜLTÜREL BOYUTLARI

DİL, KÜLTÜR VE EDEBİYAT ARASINDAKİ İLİŞKİ

DİLİN SÖZ VARLIĞININ EDEBÎ METİNLERE YANSIMASI  

SÖZ VARLIĞININ İÇERDİĞİ ÖGELER

Temel Söz Varlığı

Yabancı Kelimeler

Deyimler

Atasözleri

İlişki Sözleri

Kalıplaşmış Sözler

Terimler

Çeviri Kelimeler

Doldurma Sözler

Argo

Jargon

EDEBÎ ESERLERDE TÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞINA ÖRNEKLER 

Temel Söz Varlığı

Yabancı Kelimeler

a. Yabancılığı Belli Olmayan Kelimeler

b. Yabancılığı Belli Olan Kelimeler

Deyimler

Atasözleri

İlişki Sözleri

Kalıplaşmış Sözler

Terimler

Çeviri Kelimeler

Doldurma Sözler

Argo

SERBEST OKUMA PARÇASI

ARGO DİLİ VE KÜLTÜR

SERBEST OKUMA PARÇASI

IV. DİL BİLİM VE DALLARI

 BUGÜNKÜ DİL BİLİMİN DALLARI

Ses Bilim (Fonetik)

Ses Bilimin Kolları

Fonoloji

Biçim Bilgisi (Morfoloji)

Dizim Bilgisi/Tümce Bilim/Söz Dizimi(Sentaks)

Anlam Bilim (Semantik)

Sözcük Bilim (Leksikoloji)

Sözlük Bilgisi (Leksikografi)

Ad Bilim (Onomastik)

Lehçe Bilim (Diyalektoloji)

Gösterge Bilim/İşaret Bilim (Semiyoloji)

UYGULAMALI DİL BİLİM

DİLBİLİM VE ANTROPOLOJİ

ÖTEKİ ALANLAR 

BİLDİRİŞİM SİSTEMİ OLARAK DİL

Bildirişim

Bildirişimin Özellikleri

Bildirişimin Gelişmesi

Ortak Kaynak (Göstergeler Deposu)

Sözde ve Dilde Değişme

Söz Seçme Özgürlüğünün Sınırları

Dil Değişmelerinin Sevk ve İdaresi

Dilde Değişme

Ortak Dil/Millet Dili

SERBEST OKUMA PARÇASI

İKİNCİ BÖLÜM

I. KÜLTÜR

KÜLTÜR TANIMLARI

Sosyal Miras ve Geleneksel Sistem Olarak Kültür 

Hayat Yolu ve Biçimi Olarak Kültür

İdealler, Değerler ve Davranışlar Olarak Kültür

Çevreye Uyum Olarak Kültür

Geniş Anlamda Eğitim Olarak Kültür 

Bireysel Psikoloji Olarak Kültür

Oluşumu ve Kökeni Bakımından Kültür 

Sembol Olarak Kültür

KÜLTÜRLÜ İNSAN VE ARİF ADAM 

GELENEKTEN GELECEĞE: KÜLTÜR

KÜLTÜRÜ OLUŞTURAN UNSURLAR 

KÜLTÜR DEĞİŞMELERİ 

KÜLTÜR DEĞİŞMELERİNİN SEVK VE İDARESİ

MİLLÎ KÜLTÜR -EVRENSEL KÜLTÜR

YERLİ KÜLTÜR-YABANCI KÜLTÜR

KİTLE KÜLTÜRÜ

POPÜLER KÜLTÜR

Popüler Kültürün Dönüşümü

Popüler Kültür ve Moda

MÜZİK DİLİ VE KÜLTÜR 

Pop Müzik ve Kültür

Arabesk Müzik ve Kültür 

Türkü Kültürü 

GERİ KÜLTÜR-İLERİ KÜLTÜR

ŞİDDET KÜLTÜRÜ

KÜLTÜR MODASI, NOSTALJİ VE KÜLTÜREL KORUMACILIK 

KÜLTÜR YOZLAŞMASI

GENÇLİK KÜLTÜRÜ VE YABANCILAŞMA

II. İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE KÜLTÜR

TELEVİZYON VE KÜLTÜR 

Televizyon ve Okuma Kültürü

Televizyon ve Eğlence Kültürü

Kültür Alış Verişi ve Medya

Televizyon Kültürü ve Aile

Televizyon Kültürü ve Çocuk

BİLGİSAYAR, İNTERNET VE KÜLTÜR 

İnternet Ortamında Kültürel Faaliyetler

İnternet, Gizli Servisler ve Demokrasi Kültürü 

ENFORMATİK KÜLTÜR 

ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK 

KÜLTÜR, TEKNOLOJİ VE MEDENİYET

TEKNOLOJİ VE ÇAĞDAŞ KÜLTÜR

KÜLTÜR ALIŞ VERİŞİ VE KÜLTÜR EMPERYALİZMİ

MEDENİYET VE MODERNİZM

POSTMODERNİZM VE KÜLTÜR

KALKINMA, MODERNLEŞME VE ÇAĞDAŞLAŞMA

KÜRESELLEŞME VE KÜLTÜR 

MEDENİYETLER ÇATIŞMASI (MI?)

Medeniyetler Niçin Çatışacak?

Türkiye Hangi Medeniyete Mensup? 

Amerikan Yüzyılının Sonu

Küreselleşmenin Dayatması: Bütün Yeryüzü İçin Tek Kültür 

DİL VE KÜLTÜR BİLİNCİ 

KİTAPLA İLGİLİ OKUYUCU GÖRÜŞ VE ELEŞTİRİLERİ

ve YAZARIN BU ELEŞTİRİLERE VERDİĞİ CEVAPLAR

GENEL KAYNAKÇA