Geçmişten Günümüze Kanglı Türkleri, Osman Yorulmaz

Türk tarihini anlamak ve hâlâ çözüm bulunamamış meselelerine nüfuz etmek, Türk siyasi teşekküllerinin boy yapıları ve bünyelerindeki unsurların bilinmesinden geçmektedir. Boylardan meydana gelen siyasi yapının anlaşılması, genel manada Türk tarihinin anlaşılmasını sağlayacağından, boy araştırmaları tarihimiz açısından özel önem arz etmektedir. Zira Türk tarihi, boylar üzerinde gelişmiş ve temel karakteristik yapısını boylardan almıştır. Boyların önemi bilinmesine rağmen, günümüze kadar birkaçı hariç (Kıpçaklar, Oğuzlar) boy araştırmaları önemli oranda ihmal edilmiştir. Bunlardan biri de Türk tarihinin ana yapılarından biri olmakla birlikte pek bilinmeyen Kanglılardır. Çinin kuzeybatısında ortaya çıkıp daha sonra Avrasya ve yakın doğuya dağılan, tarihteki Türk devlet ve topluluklarının pek çoğunda yer alan Kanglıların; Kazaklar, Kırgızlar, Özbekler, Karaka l p a klar, Başkurtlar, Nogaylar ve Türkiye Türkleri arasında günümüze kadar süren serüvenini siyasi ve kültürel yapılarını dikkate alarak kültür tarihi ve sosyolojisi bağlamında değerlendiren bu eser sahasında ilk ilmi çalışmadır. Kanglılar hakkında uzun yıllardır devam eden araştırmaların sonucunda ortaya çıkan bu eser, pek çok noktası karanlıkta olan derin bir tarihin varlığını ortaya çıkarmakla kalmamış, aynı zamanda yeni araştırmaların gerekliliğini de göstermiştir. Eserin ayrıca Türk tarihinde ve Türk kültür sosyolojisinde yerleşmiş bazı kanaatlerin değişmesine vesile olacağı muhakkaktır.