Hint Dini Düşüncesinde İnsanın Özgürlük Arayışı, Eskiyeni Yayınları

Hint’te insan, yaptığı eylemlerin sonucu olarak (karma) sonsuz kez bu dünyaya gidip-gelmek (samsara=genedoğum döngüsü) zorundadır. Bu yüzden de bir anlamda, yaptığı amellerin bir kölesidir. Bu gidiş gelişlerin belirleyicisi olan karma yasası, ezeli olsa da ondan ve onun yol açtığı kölelikten kurtulmak/özgürlüğe kavuşmak mümkündür. Bu kurtuluş/özgürleşme bütün varlıkların nihai hedefidir; bu yüzden de en yüce mutluluk (mokşa) olarak isimlendirilir. Dini amellerden, bilgiye (metafizik) hatta mantığa varıncaya kadar her türlü bedeni ve zihni faaliyet, karma-samsara çemberinin kölesi olan insanı buradan kurtarma ve ruhunu nihai olarak özgür kılma hedefini gerçekleştirmeye yöneliktir. Bu açıdan bütün faaliyetler, kurtarıcı bir özelliğe sahip oldukları gibi, onların değeri de söz konusu hedefi gerçekleştirmeye yönelik yaptıkları katkıyla ölçülür.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ

KISALTMALAR

GİRİŞ

I. HİNT DİNİ METİNLERİ

A. Şruti

1. Vedalar

2. Aranyakalar ve Brahmanalar

3. Upanişadlar

B. Smrti

1. Ramayana

2. Mahabharata

3. Bhagavad Gita

II. HİNT FELSEFİ OKULLARI

A. Nyaya-Vaişesika

B. Samkhya-Yoga

C. Purva Mimamsa-Vedanta

1. Monizm

a. Advaita Vedanta (Mutlak Monizm)

b. Vişiştadvaita (Nitelikli Monizm)

c. Şuddhadvaita (Saf Monizm)

2. Dvaita Vedanta (Dualizm)

3. Dualizm-Monizm

BİRİNCİ BÖLÜM

I. KURTULUŞU İFADE ETMEK İÇİN KULLANILAN KAVRAMLAR 

II. KURTULUŞ ARZUSUNA YOL AÇAN ŞEY: 

KARMA VE SAM¬SARA (GENE DOĞUM DÖNGÜSÜ)

A. Karma ve Samsaraya Mahkum Oluşun Sebebi

B. Karma ve Samsara (Gene Doğum Döngüsü)

1. Karma

2. Samsara (Gene Doğum Döngüsü) Anlayışı

3. Karma Ve Samsara Anlayışının Kökeni

4. Karma-Samsara İlişkisi Ve Gördüğü İşlev

5. Kurtuluş Arzusunun Müsebbibi Olarak 

Karma-Samsara Olgusu

İKİNCİ BÖLÜM

I. KURTULUŞ ANLAYIŞI

II. KURTULUŞUN GERÇEKLEŞECEĞİ HAYAT SAFHASI 

VE BEDENSEL FORM

A. Hayatın Son Safhası; Kurtuluş Safhasıdır

B. İnsan Ancak Beşer Formuna Ulaştığında Kurtuluşu 

Gerçekleştirebilir

C. İnsanın Kurtuluşu Gerçekleştirebileceği Ülke ve 

Kozmolojik Dönem

III. KURTULUŞTA ETKİN OLAN TARAF BAKIMINDAN 

KURTU¬LUŞ

A. Kendi Kendine Kurtuluş

B. Dışarıdan Yardımla Kurtuluş

IV. GERÇEKLEŞECEĞİ YER BAKIMINDAN KURTULUŞ 

TÜRLERİ

A. Yaşarken Kurtuluş (Jivan-Mukti)

B. Öldükten Sonra Kurtuluş (Videha-Mukti)

V. MUTLAK KURTULUŞA ULAŞMIŞ OLANLARIN TEKRAR

DÜNYAYA GERİ DÖNMESİNİ SAVUNANLAR

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

I. KURTULUŞA GÖTÜREN YOLLAR

A. Karma-Marga (Amel Yolu)

B. Jnana-Marga (Bilgi Yolu)

C. Bhakti-Marga (Aşk Yolu)

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

I. KURTULUŞ DURUMU

A. Kurtuluşun Neliği

B. Kurtulmuş Olmanın Göstergesi

C. Kurtulan Ruhun Elde Ettiği Nitelikler

D. Kurtuluş Durumunda Karmanın Durumu

E. Ahlaki Sorumluluk Açısından Kurtulan Kişinin Durumu 

F. Kurtulan Kişinin Mutluluk-Acı İle İlişkisi

G. Kurtuluş Durumunda Mutluluğu Kabul Edenler

H. Kurtuluş Durumu-Ölüm İlişkisi

I. Kurtuluş Durumunda Yaşanacak Olan Mutluluklar ve 

Bunların Bedenle mi Yoksa Bedensiz mi Olacağı Hususu 

J. Yaşanan Mutluluk Durumunda Ruhlar Arasında 

Bir Fark Var Mıdır?

II. KURTULUŞ DURUMUNDA ATMAN-BRAHMAN İLİŞKİSİ

BEŞİNCİ BÖLÜM

I. KURTULACAK OLANLAR-OLMAYANLAR

A. Kurtulacak-Kurtulamayacak Bağlamında Öteki¬nin 

Durumu

1. Yaşarken Kurtulan-Kurtulamayanların Ölüm 

Sonrasındaki Durumları veya Hinduizmde Ölümden 

Sonraki Hayat

2. Vedalar Döneminde Öte Dünya Anlayışı

3. Vedalarda Cennet ve Cehennem

B. Upanişadlar ve Sonrası Öte Dünya Anlayışı

C. Ölümden Sonra Gene Doğum Döngüsüne Geri 

Dönmeyecek Olanlar

1. Dünyada Kurtuluşa Erenler (Jivan-Mukta)

2. Tanrılar Yolunu (Devayana) Takip Edenler

D. Gene Doğum Döngüsüne Geri Dönecek Olanlar

1. Atalar Yolunu (Ptiryana) Takip Edenler

2. Cehennemde Kötü Amellerinin Karşılığını Gördükten 

Sonra Dünyaya Dönecek Olanlar

3. Cennete ya da Cehenneme Gitmeden Gene Doğum 

Döngüsüne Geri Dönenler

E. Ebedi Mahkumiyetleri Sebebiyle Gene Doğum 

Döngüsüne Dönemeyecek Olanlar

SONUÇ

KİTABİYAT

DİZİN