Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbı; İlkeler, Uygulama ve Sonuçlar - Kolektif

Laboratuvar testlerinin istenmesinin amacı öngörülen veya şüphelenilen durum ya da hastalığın test-öncesi olasılığını yükseltmesidir. Bu bağlamda, bireye veya hastaya uygulanan test sonucunun, test-sonrası olasılığı en yüksek düzeye çıkarması beklenir. Laboratuvar testlerinin bu özellikleri testlerin tanısal doğrulukları ile belirlenir. Testlerin tanısal doğruluğu ile ilişkili alan da "Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbı" başlığında ele alınmaktadır. Teknolojinin olağanüstü hızla ilerlemesi, laboratuvar testlerinin sayısının hızla artmasına neden olduğu gibi bilginin de çok hızlı çoğalıp, yay İmasını sağlamaktadır. Bu kadar bilgi arasından en iyisini seçip, birey boyutunda hastalık ya da bozukluk kararını vermek ve hızla tedaviyi uygulamak başta klinisyenler olmak üzere sağlık çalışanlarının bu gelişmelere ayak uyduracak özellikte bilgi ve beceri kazanmalarını gerektirmektedir. Tedaviye karar verme boyutunda ele alındığında "Kanıta Dayalı Tıp" olarak ortaya çıkan bu özel alan, öncelikle ilaç uygulamalarında başlatılmıştır. Ardından, test-öncesi olasılığı yükseltmek amacıyla istenen testlere karar vermek aşamasında da gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda da "Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbı" doğmuştur. Kanıta dayalılık kavramı, erişilen her türlü bilgi (kanıt) arasından en iyi kanıtın seçilmesi anlamına gelmektedir. Bu bağlamda, "Kanıta Dayalı Tıp (KDT)", "Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbı (KDLT)", "Kanıta Dayalı Sağlık Teknolojileri Değerlendirilmesi (KDSTD)" gibi hangi alan olursa olsun uygulanacak yol aynıdır ve "Yanıtlanabilecek Soruyu sor - En iyi kanıtı bulmak için Arama yap - Kritik-Eleştirel değer biç -Karar ver ve Uygula - Değerlendir" (SAKEUD) olarak beş aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalar kanıta dayalılığın değerlendirildiği alanlara ve/veya altalanlarına göre sorunun sorulması, uygulanması ve değerlendirilmesinde değişiklik göstermektedir. Bu kitap özellikle laboratuvar testlerine yönelik olmasına karşın, hem KDT ve ağırlıklı olarak KDSTD alanları boyutunda da değerli bilgi ve katkılar içermektedir.