Şifaü’l Esrar, Seyyid Yahya Şirvani

Osmanlı tasavvufunun XV-XIX. asırlar arasındaki en büyük mektebi olan ve kırktan fazla kolu ile bütün Osmanlı coğrafyasına yayılan Halvetiyye'nin ilk merkezi Bakü, Pir-i Sânisi Seyyid Yahya Şirvanî idi. Anadolu'dan akın akın Seyyid Yahya'nın hankâhına gelen hakikat âşıkları, buradan aldıkları ilim ve irfanı, yeni bir Yesevî ruhu ile yıllar boyu Anadolu'ya taşıdılar. Edebî ve tasavvufî kültürümüzün şaheserlerinden Şifaü'l-Esrar'ın yolculuğu böyle başladı. Aldatmayan saf hakikatten bahseden Şifaü'l-Esrar, ruhumuzu, kalbimizi ve düşüncemizi temizleme, arıtma ve arındırma yollarını gösterir; beşeriyete kurtuluş müjdeleri gönderir. Ruh medeniyetimizin manevî şifreleri onun satırlarında gizlidir. Şifaü'l-Esrar, Kur'an ve Hz. Muhammed'in (sav) nurlu yolunda dosdoğru giderek, İmam Buharî'den İmam Ebu Hanife'ye, Hz. Ali'den Cafer-i Sadık'a, Nizamî Gencevî'den Mevlâna'ya, Ahmed Yesevî'den Yunus Emre'ye, Sühreverdî'den Şems-i Tebrizî'ye uzanan sağlam ve sahih bir medeniyet dünyasını resmeder. "Aşk perdeyi yırtmak, sırları açmaktır. Aşk âşığı öldüren derttir, ancak âşık bununla iftihar eder. Aşk, hastalıktır ve onun devası kendisindedir. Aşk şaraptır. Mecnunlar onu sevgi kadehi ile içerler de sonra köyler ve şehirler onlara dar gelir. Aşk muhabbetin en son derecesidir."